Thành phố Rạch Giá đã có những bước chuyển mình mạnh mẽ, trở thành một đô thị hiện đại và hấp dẫn nhờ vào việc lấn biển hàng trăm hecta.
Trước năm 2000, Rạch Giá có hình dáng như một con rắn, với trục chính là đường Nguyễn Trung Trực. Thành phố dài nhưng hẹp, phía tây giáp biển và phía đông bị giới hạn bởi kênh Ông Hiển. Để mở rộng về phía đông, cần một nguồn vốn lớn để giải phóng mặt bằng và tái định cư. Tuy nhiên, việc mở rộng về phía tây, tức là lấn biển, lại là một thách thức lớn chưa từng được thực hiện ở Việt Nam.
Khi ý tưởng lấn biển được đưa ra, nhiều người đã bày tỏ sự hoài nghi về khả năng thành công của dự án, đặc biệt là trong bối cảnh một tỉnh nhỏ như Kiên Giang. Một số ý kiến còn lo ngại về tác động môi trường. Tuy nhiên, sau khi tham vấn nhiều chuyên gia, phần lớn đều tin tưởng vào sự thành công của dự án. Cuối cùng, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Kiên Giang đã quyết tâm thực hiện dự án này.
Dự án lấn biển Rạch Giá chính thức khởi công vào đầu năm 1999, theo Quyết định số 1178 ngày 30.12.1997 của Thủ tướng Chính phủ. Dự án bao gồm 5 khu vực đầu tư với tổng diện tích 420 hecta, trong đó 360 hecta là diện tích lấn biển và 60 hecta là diện tích cải tạo hiện trạng.
Dự án này hướng ra vịnh Rạch Giá, kéo dài 7 km và bao gồm nhiều công trình công ích, dịch vụ và khu giải trí. Nhiều kiến trúc sư nổi tiếng đã nhận xét rằng dự án lấn biển Rạch Giá là một công trình độc đáo và sáng tạo, đánh dấu lần đầu tiên Việt Nam thực hiện một dự án lấn biển quy mô lớn để xây dựng đô thị.
Nhờ vào sự thành công của dự án lấn biển, Rạch Giá đã khoác lên mình một diện mạo mới. Ông Nguyễn Văn Hôn, Chủ tịch UBND TP.Rạch Giá, cho biết sau hơn 20 năm thực hiện dự án, cùng với quy hoạch và kêu gọi đầu tư, khu vực này đã trở thành một trong những nơi đẹp nhất và đáng sống nhất của thành phố. Các công trình công ích như bệnh viện, trường học, công viên cây xanh đã được đầu tư xây dựng đồng bộ, phục vụ tốt cho nhu cầu của người dân.
“Dự án lấn biển đã giúp Rạch Giá vươn lên trở thành một trong những đô thị trọng điểm của vùng đồng bằng sông Cửu Long, nơi có nền kinh tế phát triển mạnh mẽ,” ông Hôn nhấn mạnh.
Chiến lược lấn biển đã biến những vùng đất sình lầy trở thành nơi sống lý tưởng tại Rạch Giá.
Chuyển Đổi Vùng Đất Sình Lầy Thành Khu Đô Thị Hiện Đại
Các công trình lấn biển không chỉ làm thay đổi diện mạo của Rạch Giá mà còn thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội, tạo ra nhiều cơ hội việc làm và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Thành phố đã trở thành điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư và du khách.
Chị P.T.M, một chủ quán cà phê tại Rạch Giá, chia sẻ: “Trước đây, tôi chỉ có một quán nhỏ, thu nhập không đủ sống. Sau khi dự án lấn biển được triển khai, tôi đã mở rộng kinh doanh và thu nhập đã tăng lên đáng kể.”
Năm 2003, chị Võ Thị Hồng Nhiên, một cư dân tại Rạch Giá, cũng đã thấy sự thay đổi tích cực trong kinh doanh của mình nhờ vào khu lấn biển. “Cửa hàng của tôi hiện có lượng khách ổn định và doanh thu tăng cao hơn trước,” chị Nhiên cho biết.
Việc lấn biển đã tạo ra quỹ đất chiếm khoảng 20% diện tích thành phố, phục vụ cho 25% dân số đô thị, đồng thời xây dựng các công trình công cộng, khu vui chơi giải trí và thương mại, tạo nên một môi trường sống tiện nghi và chất lượng.
Nhờ vào các dự án lấn biển, Rạch Giá đã hình thành những khu đô thị mới hiện đại, góp phần quan trọng trong việc nâng cấp thành phố từ loại III lên loại II và sắp tới sẽ được công nhận là đô thị loại I.
Tiến sĩ Nguyễn Xuân Niệm, Phó giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Kiên Giang, nhận định: “Các dự án lấn biển đã giúp Rạch Giá vượt qua nhiều khó khăn, tạo ra các khu đô thị thông minh và hiện đại, mang lại nguồn thu lớn cho ngân sách địa phương.”
Rạch Giá đang hướng tới mục tiêu trở thành đô thị hiện đại hàng đầu khu vực đồng bằng sông Cửu Long vào năm 2030.
Động Lực Phát Triển Kinh Tế và Thu Hút Đầu Tư
Với nhiều công trình lấn biển quy mô lớn, Rạch Giá đang tạo ra những cơ hội mới cho các nhà đầu tư, thúc đẩy sự phát triển kinh tế. Đến năm 2025, thành phố sẽ tập trung kêu gọi đầu tư cho các dự án mở rộng khu đô thị lấn biển, bao gồm các công viên và khu vực thương mại.
Mục tiêu của Rạch Giá là đạt đô thị loại I vào năm 2025 và trở thành đô thị hiện đại hàng đầu khu vực vào năm 2030.
Ông Nguyễn Văn Hôn cho biết, theo kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội giai đoạn 2021 – 2030, Rạch Giá sẽ phát triển khu đô thị biển phía tây với diện tích khoảng 1.346 hecta, trong đó có 283 hecta lấn biển. Đây sẽ là trung tâm hành chính, kinh tế và văn hóa của tỉnh Kiên Giang.
Giai đoạn 2026 – 2030, Rạch Giá sẽ trở thành một trong những trung tâm kinh tế động lực của khu vực đồng bằng sông Cửu Long và Đông Nam Á, cung cấp chất lượng sống hàng đầu và bảo tồn các giá trị văn hóa lịch sử.
Trong hơn 10 năm qua, Rạch Giá đã đạt được những bước tiến vượt bậc với tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân trên 20% mỗi năm, thu nhập bình quân đầu người đạt trên 2.500 USD. Năm 2023, tổng mức bán lẻ hàng hóa dịch vụ đạt gần 55.000 tỉ đồng, tăng hơn 15,6% so với năm trước. Thành phố đã vượt chỉ tiêu thu ngân sách hàng năm, và sự thành công của hoạt động lấn biển là một phần không thể thiếu trong thành công chung này.
