TS Dư Văn Toán, chuyên gia từ Viện Khoa học Môi trường Biển và Hải đảo, đã có những chia sẻ quan trọng về việc lấn biển tại vịnh Đà Nẵng. Ông nhấn mạnh rằng việc này không chỉ là một chủ trương mà còn là một bước đi cần thiết để phát triển kinh tế bền vững cho thành phố bên sông Hàn.
– TS Dư Văn Toán: Đà Nẵng đang hướng tới mục tiêu trở thành trung tâm công nghệ cao và kinh tế biển vào năm 2045. Để đạt được điều này, việc mở rộng không gian phát triển là rất quan trọng. Hiện tại, quỹ đất của Đà Nẵng đang bị hạn chế, buộc thành phố phải xây dựng các khu thương mại tự do ở nhiều vị trí khác nhau. Trong khi đó, nhiều quốc gia đã lấn biển để phát triển các khu thương mại lớn, tạo ra không gian cho hàng trăm doanh nghiệp hoạt động.
Việc lấn biển không chỉ giúp Đà Nẵng có thêm quỹ đất mà còn tạo ra cơ hội để đa dạng hóa nền kinh tế, từ đó đạt được các mục tiêu quy hoạch đã đề ra. Theo Nghị quyết 169 của Chính phủ, Đà Nẵng sẽ trở thành một đô thị biển quốc tế và trung tâm tài chính khu vực, điều này đòi hỏi thành phố phải phát triển theo các tiêu chuẩn hiện đại, kết hợp với các lĩnh vực như công nghệ thông tin, giáo dục và y tế.
Để thực hiện tầm nhìn này, Đà Nẵng cần quy hoạch đô thị theo mô hình đa cực, tạo ra các khu chức năng rõ ràng và phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế. Việc mở rộng không gian phát triển sẽ giúp thành phố phát huy tiềm năng kinh tế biển vốn có.
* Ông có thể cho biết về vị trí và đặc điểm của vịnh Đà Nẵng, nơi dự kiến sẽ lấn biển để xây dựng khu thương mại tự do?
– Khu Liên Chiểu nằm ở phía tây bắc vịnh Đà Nẵng, gần với đường quốc lộ 1 và đèo Hải Vân. Tuy nhiên, diện tích mặt bằng ở đây còn hạn chế, chỉ vài trăm hecta, trong khi nhu cầu cho khu cảng biển kết hợp với khu thương mại tự do là rất lớn. Để thu hút hàng trăm doanh nghiệp đến đầu tư, cần phải mở rộng diện tích.
Với khu cảng, địa thế cho phép tàu lớn nhỏ ra vào dễ dàng, nhưng hiện tại diện tích tập kết hàng hóa còn nhỏ. Để phát triển thành khu vực thu hút đầu tư, cần bổ sung thêm diện tích lấn biển, và khu vực ven bờ gần cảng Liên Chiểu vẫn còn nhiều tiềm năng.
Một góc Vịnh Đà Nẵng – vị trí đang được nghiên cứu lấn biển
Cần có những nghiên cứu kỹ lưỡng để xác định diện tích cần lấn biển ở khu vực phía tây và phía đông cảng Liên Chiểu, nhằm đảm bảo không ảnh hưởng đến giao thông và cảnh quan khu vực.
Khu vực dự kiến lấn biển không nằm trong khu bảo tồn thiên nhiên và không có nhiều sinh vật quý hiếm. Tương lai, vẻ đẹp của vịnh Đà Nẵng có thể được nâng cao không chỉ từ thiên nhiên mà còn từ các công trình nhân tạo, đảo nhân tạo và khu thương mại tự do mới.
* Để thực hiện lấn biển, Đà Nẵng cần có những nghiên cứu bài bản và quy mô, ông nghĩ sao về điều này?
– Vịnh Đà Nẵng có diện tích lớn, khoảng 110 km2, nếu dành khoảng 10 km2 cho các hoạt động thương mại và dịch vụ thì hoàn toàn khả thi. Một số vịnh ở Trung Quốc đã lấn biển đến 30% để tạo không gian cho phát triển kinh tế. Đà Nẵng cần nghiên cứu kỹ lưỡng để xác định diện tích lấn biển cần thiết, không chỉ cho thành phố mà còn cho cả khu vực.
Với vị thế của vịnh Đà Nẵng, việc lấn biển để mở rộng không gian cho hoạt động thương mại, dịch vụ tài chính và du lịch cao cấp là hoàn toàn khả thi. Nếu có thể xây dựng các tòa nhà, trung tâm thương mại kết hợp với bến du thuyền trên đảo nhân tạo, sẽ tạo ra sự khác biệt cho thành phố.
Rất nhiều thành phố ven biển nổi tiếng trên thế giới như Dubai, Singapore hay Osaka đã xây dựng các khu dịch vụ thương mại kết hợp với trung tâm tài chính và khu nghỉ dưỡng, điều này cho thấy tiềm năng lớn của Đà Nẵng.
Đảo nhân tạo cao cấp Sindalah (Ả Rập Xê Út) rộng 83 ha, có khách sạn, nhà hàng, sân golf, bến du thuyền
Kích hoạt Sức Sống Mới và Giá Trị Mới Cho Vịnh Đà Nẵng
* Theo ông, chính quyền, nhà đầu tư và cộng đồng cần làm gì để dự án lấn biển sớm thành công?
– Đà Nẵng đã được công nhận là thành phố phát triển bền vững, vì vậy cần có những nghiên cứu và tư vấn đánh giá về các phương án thiết kế tổng thể cho vịnh. Cần kêu gọi những ý tưởng mới, đặc biệt là các ý tưởng xanh để phát triển.
Các khu vực lấn biển gần bờ, bao gồm khu thương mại tự do gắn với cảng Liên Chiểu, cần có sự tham vấn từ các chuyên gia quốc tế. Việt Nam cũng nên tham khảo ý kiến từ các nhà đầu tư để thiết kế dựa trên phát triển kinh tế gắn với bảo vệ môi trường.
Cùng với đó, cần định hướng các ngành nghề phát triển tại các khu đất mới. Đà Nẵng đã là thành phố môi trường, vì vậy việc định hướng các dịch vụ và công trình xanh ngay từ đầu là rất phù hợp. Đây cũng là cơ hội để phát triển ngành kinh tế xanh như du lịch và các dịch vụ sản xuất xanh.
Đà Nẵng hiện có một vịnh biển đẹp, nhưng nếu biết kết hợp kiến trúc và các cảnh quan mới, sẽ tạo ra sức sống mới và giá trị mới cho vịnh Đà Nẵng.
* Để lấn biển một cách bền vững, thành phố cần cân nhắc điều gì?
– Các hoạt động lấn biển đã có lịch sử phát triển lâu dài và hiện nay, việc lấn biển ở Việt Nam cũng như các nước khác đều chú trọng đến bảo vệ môi trường. Công nghệ lấn biển hiện đại giúp hạn chế phát thải và bảo vệ đa dạng sinh học.
Tất cả các hoạt động này đều khả thi và các công ty cung ứng dịch vụ kỹ thuật hoàn toàn có thể đáp ứng được. Nếu định hướng phát triển xanh không chỉ áp dụng cho các khu công nghiệp mà còn cho tàu bè và phương tiện phục vụ cảng biển, sẽ giúp bảo vệ môi trường và sinh thái khu vực vịnh Đà Nẵng tốt hơn.
Đây là cơ hội lớn cho Đà Nẵng, và cũng là cơ hội để Việt Nam có mô hình khu thương mại tự do gắn với lấn biển hiện đại, đẳng cấp. Từ đó, các vùng biển ven bờ khác có thể học hỏi và phát triển tương tự, đón đầu kỷ nguyên phát triển mới của đất nước.
