Trong bối cảnh đất nước đang hướng tới những ngày lễ trọng đại, tỉnh Quảng Trị lại thu hút sự chú ý của du khách từ khắp nơi, không chỉ trong nước mà còn quốc tế. Một trong những điểm đến nổi bật chính là địa đạo Vịnh Mốc, nơi mang đến cho du khách những trải nghiệm độc đáo về cuộc sống dưới lòng đất.
Địa đạo Vịnh Mốc có chiều cao trung bình khoảng 1,6 m, là một công trình kiến trúc độc đáo được hình thành trong những năm tháng chiến tranh khốc liệt. Khi mà Vĩnh Linh phải hứng chịu hàng trăm quả bom mỗi ngày, người dân nơi đây đã quyết định không rời bỏ quê hương mà thay vào đó, họ đã đào sâu vào lòng đất để bảo vệ cuộc sống của mình.
Vào năm 1965, người dân đã bắt tay vào việc xây dựng địa đạo bằng những công cụ thô sơ như cuốc, xẻng và đôi bàn tay của họ. Sau hơn một năm nỗ lực, địa đạo Vịnh Mốc đã hoàn thành, trở thành nơi trú ẩn cho hơn 300 người dân trong thôn.
Hệ thống địa đạo kéo dài gần 2 km, được chia thành ba tầng với độ sâu từ 12 đến 23 m, đủ sức chống chịu trước sự tàn phá của bom đạn. Bên trong, địa đạo được trang bị đầy đủ các tiện nghi như phòng ở, giếng nước, nhà hộ sinh và cả hội trường, tạo nên một “ngôi làng ngầm” với quy mô ấn tượng, thể hiện ý chí kiên cường của người dân Vịnh Mốc.
Ngày nay, địa đạo Vịnh Mốc đã trở thành một di tích lịch sử quốc gia đặc biệt, nơi lưu giữ những câu chuyện về sức mạnh và lòng dũng cảm của con người trong những năm tháng chiến tranh. Đây là điểm đến không thể bỏ qua cho những ai muốn tìm hiểu về lịch sử và văn hóa của vùng đất này.
Chị Cao Ngọc Mỹ Uyên, một người dân địa phương, chia sẻ rằng sau khi xem bộ phim “Địa đạo: Mặt trời bóng tối”, chị cảm thấy tự hào về những gì mà thế hệ trước đã làm được, đặc biệt là sự tồn tại của địa đạo Vịnh Mốc ngay tại quê hương mình.
Hệ thống địa đạo Vịnh Mốc có tổng cộng 13 cửa ra vào, trong đó 7 cửa thông ra biển và 6 cửa dẫn lên đồi, tạo điều kiện cho người dân có thể di chuyển linh hoạt trong những lúc cần thiết.
Địa đạo được chia thành ba tầng, với tầng trên cùng sâu từ 8 đến 10 m, tầng giữa sâu từ 12 đến 15 m, và tầng dưới cùng sâu 23 m. Các tầng này được kết nối với nhau qua một trục chính dài 780 m, tạo nên một hệ thống phức tạp nhưng rất hiệu quả.
Toàn bộ địa đạo được xây dựng hoàn toàn bằng sức lao động của người dân Vĩnh Linh, với những công cụ thô sơ và mất hơn một năm để hoàn thiện. Đây thực sự là một kỳ tích của lòng kiên trì và sức sáng tạo.
Nhiều phụ nữ đã sinh con bên trong địa đạo Vịnh Mốc, tạo nên những kỷ niệm đáng nhớ trong cuộc sống của họ trong những năm tháng khó khăn đó.
Các bức tượng và tư liệu về cuộc sống hàng ngày bên trong “ngôi làng ngầm Vịnh Mốc” trong thời kỳ chiến tranh hiện đang được trưng bày tại Nhà trưng bày Vĩ tuyến 17, nơi du khách có thể tìm hiểu thêm về lịch sử và văn hóa của vùng đất này.
Địa đạo Vịnh Mốc đã trở thành một “địa chỉ đỏ” thu hút đông đảo du khách trong những dịp lễ lớn, đặc biệt là vào các ngày kỷ niệm quan trọng của đất nước như ngày thống nhất (30.4) và ngày Quốc khánh (2.9). Đây là nơi không chỉ để tham quan mà còn để tưởng nhớ và tri ân những người đã sống và chiến đấu vì hòa bình.
